Paribasan, Bebasan, Saloka

Paribasan
unen-unen kang ajeg panganggone mawa tembung entar, ora ngandut surasa pepindhan

thuladha :

• durung pecus keselak besus = durung sembada nanging pengene ora-ora
• welas tanpa alis = mesakke tok ora isa ngopo-ngopo
• ciriwanci ginawa mati = watak ora isa mari sakdurunge mati

Bebasan
unen-unen kang ajeg panganggone mawa tembung entar, ngemu surasa pepindhan
tuladha:

• lahan karoban manis = dasar bocahe ayu kelakuane yo becik
• ngudang siunge bethara kala = nyedaki bebaya
• oleh itunge luput sunduke = ora jumbuh antarane itungan lan kenyataan

Saloka
unen-unen kang ajeg panganggone mawa tembung entar ngemu surasa pepindhan, nanging kang dipepindhan uwonge, banjur tembung kanggo pepindhane kewan utawa tanduran
tuladha:

• gajah ngidak rapah = nerak guneme dhewe
• gong lumaku tinabuh = wong kang kemudu dijaluki wuruk

kagem PAwiyatan BAsa JAwi
Akselerasi SMA N 1 Surakarta

MACAPAT

Tembang Asmaradana

• watake: Sedih, kangen, kingkin
• gunane: kanggo medharake rasa sedhih, kangen, mesra
• 8i,8a,8e,8a,7a,8u,8a

Sekar Dhandhanggula

• Watake: kanggo medharake swasana apa bae
• gunane: kanggo medharake swasana aba bae
• 10i,10a,8e,7u,9i,7a,6u,8a,12i,7a

Tembang Pangkur

• watake: gagah prawira, greged
• gunane: Paring pitutur kang mawa semangat, nggambarake tresna kang makantar-kantar, utawa swasana perang
• 8a,11i,8u,7a,12u,8a,8i

Tembang Maskumambang

• Watake: Susah, sedih, trenyuh, kelara-lara
• gunane : Ngambarake rasa sedih, trenyuh, kelara-lara
• 12i,6a,81,8a

Sekar Megatruh

• watake: Susah,sedih, karanta-ranta. gela
• gunane: Nggambarake rasa sedhih, karanta-ranta gela
• 12u,8i,8u,8i,8o

Tembang Pocung

• watake: sakpenake
• gunane: Medharake rasa sakpenake, katon kurang temenan
• 12u,6a,8i,12a

kagem pawiyatan Basa Jawi
Akselerasi SMAN 1 Surakarta